Inleiding

Proefles: Particulier onderzoeker

Met deze proefles krijg je een indruk van de brancheopleiding Particulier onderzoeker van het NTI. Je krijgt inzicht in de lesstof. Tijdens het lezen van de lesstof kun je jezelf testen door vragen te beantwoorden.

Optreden van de particulier onderzoeker

Een particulier onderzoeker treedt zowel in preventieve als repressieve zin op. Optreden houdt onder anderen in dat er personen worden gecorrigeerd, hetgeen in het algemeen niet als prettig wordt ervaren.

In de praktijk betekent optreden vaak waarschuwen of het opmaken van een rapport. Nu komt er een stukje vakbekwaamheid om de hoek kijken, namelijk het omgaan met mensen. Een onjuiste aanpak geeft snel irritatie bij zowel overtreder als particulier onderzoeker en voor u het weet escaleert de situatie.

Om op te treden is het handig om te weten wat daarvan het doel is en waarop het is gericht. Wat ook van belang is, te weten waar u de bevoegdheid vandaan haalt om op te treden. Het geeft een stuk zekerheid en zelfvertrouwen als u weet wat er in de diverse voorschriften staat.

De bevoegdheden die u kunt ontlenen aan uw opdrachtgever zijn o.a.;

• het arbeidsreglement of bedrijfsreglement (o.a. visitatie)
• onderzoek in computers en telefooncentrale van de opdrachtgever
• onderzoek opnamen in camerasystemen
• onderzoek in personeelsdossiers, leveranciers, klanten
• onderzoek in balansgegevens, declaraties, voorraadadministratie etc.

Betreden van niet openbare (besloten) plaatsen 

Het betreden van plaatsen kan noodzakelijk zijn om het doel van de opdracht te kunnen realiseren. Daarbij kan gedacht worden aan het zoeken naar sporen die in relatie staan tot de onderzochte gedraging, het inzien van bescheiden, het observeren van personen, het kopiëren van bescheiden en het interviewen van personen. Bij het betreden van niet-openbare (besloten) plaatsen dient de particulier onderzoeker rekening te houden met de belangen en rechten van anderen, waaronder de rechthebbende.

In deze paragraaf worden normen gesteld om te voorkomen dat een particulier onderzoeker een niet-openbare plaats betreedt en daar een tijdlang onopgemerkt vertoeft of een pand binnendringt zonder medeweten van de rechthebbende, vanuit de gedachte dat er geen sprake is van "wederrechtelijk binnendringen" omdat de particulier onderzoeker bij het betreden van de niet openbare (besloten) plaats (nog) geen weigering of hindering heeft ondervonden.

1. Betreden van niet-openbare plaatsen geschiedt alleen met toestemming van de rechthebbende of op grond van anderszins verkregen recht;
2. Een particulier onderzoeker maakt aan de rechthebbende of aan degene die namens deze optreedt duidelijk kenbaar wie hij is en in welke hoedanigheid hij aanwezig is, zodra dit redelijkerwijs mogelijk is;
3. Indien onderzoeksbelangen daardoor niet worden geschaad, wordt aan de rechthebbende gemeld waarom de plaats betreden wordt;
4. De handeling(en) die word(t)(en) uitgeoefend op de plaats die wordt betreden dienen zo gericht mogelijk te worden uitgevoerd.

Verdeling van het recht

Als je wilt werken als particulier onderzoeker heb je kennis van recht nodig. 

Publiekrecht →→→ Staat - burgers →→→ Richt zich op de publieke belangen

Publiekrecht zijn regels die door de overheid zijn gemaakt en waaraan alle burgers zich moeten houden.
Bijvoorbeeld: u mag niet doden, u mag niet door het rode verkeerslicht rijden. Deze regels zijn niet "vrijwillig". ledereen moet zich aan deze regels houden. Het publiekrecht regelt dus de rechtsverhouding tussen de staat en de burgers.

Privaatrecht →→→ Burger - Burger →→→ Richt zich op de private belangen

Privaatrecht zijn regels die ook door de overheid zijn gemaakt, maar alleen van toepassing op de verhouding tussen burgers onderling.

Ook regelt het privaatrecht de verhouding tussen overheid en burger, wanneer u een conflict hebt met die overheid. Het gaat dan niet over gepleegde strafbare feiten, dit wordt geregeld in het publiekrecht.
Bijvoorbeeld: als u wilt trouwen, dan moet u eerst in ondertrouw. Ook huren, kopen, verkopen, onenigheid over de bouwvergunning, een parkeervergunning enz. maken deel uit van het privaatrecht.
Het privaatrecht regelt dus de rechtsverhouding tussen burgers onderling en tussen burger en overheid. Een ander woord hiervoor is burgerlijk recht of civiel recht.

Grondrechten
Grondrechten zijn rechten die de burgers beschermen tegen willekeur van het staatsgezag. Ze hebben als doel bij te dragen in de ontplooiing van elk individu naar eigen geaardheid door hen te beschermen in een aantal facetten van zijn persoonlijke leven zoals intimiteit, uitingsmogelijkheden etc. De Grondwet schrijft dwingend een aantal wetten voor. Omdat de Grondwet ons hoogste orgaan op het gebied van wetgeving is, noemen we de wetten die door de Grondwet worden voorgeschreven ORGANIEKE WETTEN. Een organieke wet is een wet die door de Grondwet wordt geëist. De Grondwet zegt dat er een Wetboek van Strafvordering moet zijn voor het Strafprocesrecht. Daarom wordt het Wetboek van Strafvordering een organieke wet genoemd.

• Klassieke grondrechten:
  Deze (mensen)rechten zijn vooral gericht op de beperking van de bevoegdheden van de overheid. Dat betekent eigenlijk dat de burger er niet is voor de staat, maar dat de staat er is voor de burger.
• Sociale grondrechten:
  Dit zijn de rechten die een actief optreden van de overheid eisen. Bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid, gezondheid etc.

Europees liggen deze rechten vast in:

• Het Verdrag van Rome
• Het Europees Sociaal Handvest

Mondiaal (wereldwijd) liggen deze rechten vast in:

• De Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens, aangenomen op 10 december 1948

Recht

Onderstaand zie je een schematisch overzicht van het recht.